آموزش ایلوستریتور

آنچه در این صفحه می خوانید:

• ایلوستریتور (Adobe Illustrator) چیست؟
• ویژگی های ایلوستریتور
  • سیسیتم لایه ای
  • ارتباط با نرم افزارهای دیگر Adobe
  • فرمت فایل های ایلوستریتور
• ابزارهای ایلوستریتور
• کاربردهای ایلوستریتور
  • نقاشی دیجیتال
  • موشن گرافیک
  • طراحی لوگو
  • طراحی بسته بندی
• تفاوت بین نرم افزار ایلوستریتور و فتوشاپ

ایلوستریتور (Adobe Illustrator) چیست؟

ایلوستریتور یک نرم افزار ویرایشگر گرافیک برداری است که توسط شرکت ادوبی طراحی شده. اساس کار این نرم افزار بر پایه محاسبات ریاضیات است و برای ایجاد و ویرایش اشکال و تصاویر برداری (vector) نیز طراحی شده است. این نرم افزار بر روی سیستم عامل ویندوز و مک اجرا می شود.

محیط این نرم افزار شباهت بسیاری به نرم افزار فتوشاپ دارد و به راحتی می توان فایل های هر یک را در دیگری استفاده کرد و همچنین برای افرادی که با فتوشاپ و محیط آن آشنایی دارند نیز کار با نرم افزار ایلوستریتور راحت تر بوده و به سرعت با محیط این نرم افزار آشنا خواهند شد.

ابتدا Adobe Illustrator از سال 1985و قبل از انتشار فتوشاپ آغاز شد و اغلب افراد این تصور را دارند که نرم افزار فتوشاپ نیز قدیمی تر است در صورتی که اینگونه نیست. Adobe Illustrator به عنوان بهترین برنامه ویرایش گرافیک برداری در سال 2018 توسط مجله PC مورد بررسی قرار گرفت.  یکی از رقیب های اصلی و قدیمی ایلوستریتور نرم افزار کورل دراو (CorelDRAW) است. معمولا بیشتر طراحانی که در زمینه تبلیغات فعالیت می کنند از ایلوستریتور به دلیل سازگاری بین نرم افزارهای شرکت ادوبی (Adobe) استفاده می کنند و افرادی که در زمینه کار لیزر و یا ساخت تابلو و مهرسازی فعالیت می کنند از نرم افزار کورل دراو استفاده می کنند.

از این نرم افزار برای ایجاد و ویرایش اشکال و تصاویر وکتور، طراحی لوگو، طراحی انواع فونت، طراحی تصاویر اینفوگرافیک، طراحی هایی با فرمت های svg که مورد استفاده در طراحی وب است، کشیدن تصاویر و افکت های گرافیکی با قلم‌موها (Brush) و ابزار کنترل رنگ و همچنین برای ساخت تصاویر متحرک استفاده می شود.

ویژگی های ایلوستریتور (Adobe Illustrator)

سیستم لایه ای

یکی از مهمترین مفاهیم در نرم افزارهای گرافیکی، استفاده و ویرایش لایه ها است. ایجاد یک طرح خلاقانه و حرفه ای در نرم افزارهای گرافیکی نیازمند استفاده از انواع ماسک ها، مسیرها، آبجکت ها و خیلی موارد دیگر است. مهمترین مزیت استفاده از لایه ها این است که این امکان را به شما می دهد تا لایه هایی مجزا از انواع لایه ها (ماسک، مسیر، متن و ...) را در اختیار داشته باشید و هم چنین می توانید بدون تداخل در بقیه لایه ها به راحتی یک لایه یا قسمتی از طرح خود را مدیریت و ویرایش کنید. 

در نرم افزارهای گرافیکی تعداد لایه ها در حجم فایل نهایی تاثیر دارند و هرچه تعداد لایه ها بیشتر باشد باعث بالا رفتن حجم فایل می شود و به همین دلیل مدیریت کردن لایه ها بسیار مهم است.

ارتباط با نرم افزارهای دیگر Adobe

از آنجایی که ایلوستریتور محصول شرکت ادوبی است این قابلیت را دارد که با نرم افزارهای تولید شده دیگر این شرکت سازگاری داشته و به راحتی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و از فایل های لایه باز ایلوستریتور در نرم افزارهایی همچون فتوشاپ، پریمیر، افترافکت و غیره استفاده کرد.

فرمت فایل های ایلوستریتور

فرمت ذخیره سازی فایل ها در نرم افزار ایلوستریتور به صورت خودکار Ai است و از پسوندهای دیگری که با نرم افزار ایلوستریتور سازگار هستند، می توان به FXG ،PDF،EPS و SVG اشاره کرد. تمامی این پسوندها در نرم افزار ایلوستریتور قابل ویرایش هستند.

• PDF

فرمت فایلی است که Illustrator می تواند آن را صادر کند. این اجازه می دهد تا تصاویر و متن ها به طور مستقل از سخت افزار، نرم افزار و سیستم عامل نمایش داده شوند. این توصیف کاملی از اسناد مسطح با یک طرح ثابت، از جمله فونت ها، گرافیک ها و متن را در اختیار شما قرار می دهد. فرمت PDF شامل یک سیستم ذخیره سازی ساختاری است که این عناصر را با هم ترکیب کرده و آنها را در یک فایل واحد فشرده می کند. همچنین شامل زیر مجموعه PostScript برای تولید گرافیک و سیستمی برای پیوند قلم ها با اسناد است.

• EPS

زیر مجموعه فرمت PostScript با محدودیت های اضافی است که به آن امکان ذخیره فایل های گرافیکی را می دهد. این فایل ها عموماً حاوی خود هستند و ممکن است درون فایل PostScript دیگری قرار بگیرند. یک فایل EPS در اصل یک برنامه PostScript است که شامل پیش نمایش تصویر با وضوح پایین است که برخی از برنامه ها قادر به نمایش آن هستند. در ابتدای تاریخ خود، معمول بود که فایل های Illustrator را در فرمت EPS ذخیره کنید تا آنها را با برنامه های طرح صفحه به اشتراک بگذارید.

• WMF

فرمی است که در ابتدا در دهه 1990 توسط ویندوز مورد استفاده قرار گرفت و Illustrator توانست آن را صادر کند. این فرمت می تواند هر دو گرافیک برداری و بیت مپ را ذخیره کند، و امکان استفاده از آن را به روشی مشابه فرمت SVG می دهد. فایل های WMF شامل لیستی از تماس های عملکردی است که رابط دستگاه گرافیکی ویندوز (GDI) برای نمایش تصویر از آن استفاده می کند. WMF می تواند شامل کد اجرایی باشد زیرا برخی از توابع GDI عملکرد خطا را انجام می دهند.

• VML

این یک فرمت مبتنی بر XML برای گرافیک های برداری دو بعدی بود که بخشی از استانداردهای Office Open XML بود. از سال 2012 دیگر توسط Internet Explorer پشتیبانی نمی شود، اگرچه هنوز هم در Office Open XML برای اهداف میراث گنجانده شده است، و در ابتدا توسط Illustrator پشتیبانی می شد.

• SVG

از این فرمت برای ایجاد طرح های برداری مخصوص صفحات وب استفاده می کنند. از جمله ویژگی هایش حجم کم فایل و قابلیت بزرگنمایی است، به این صورت که در دستگاه های مختلف و تغییر سایز صفحه نمایش کیفیت طرح مورد نظر تغییری نمی کند و باعث وضوح و کیفیت بالای تصاویر می شود.

مشخصات SVG توسط کنسرسیوم جهانی وب گسترده (W3C) از سال 1999 به عنوان یک استاندارد باز نگه داشته شده است. این فرمت بر اساس زبان مارک شده توسعه یافته (XML) ساخته شده است، که از گرافیک های دو بعدی برای هر دو انیمیشن و تصاویر تعاملی پشتیبانی می کند. تصاویر SVG در فایل های XML تعریف شده اند و امکان فشرده سازی، فهرست بندی، اسکریپت و جستجو در آنها فراهم می شود. فایل های SVG ممکن است با هر ویرایشگر متن و بسیاری از برنامه های نقاشی دیگر ویرایش شود. به عنوان یکی از اعضای W3C، Adobe از این فرمت فایل در Illustrator و سایر برنامه های تولیدی آنها پشتیبانی می کند.

از دیگر ویژگی های ایلوستریتور

• کشیدن ایده به صورت حرفه ای با ابزار بسیار قوی و متنوع
• تبدیل تصاویر به وکتور
• تغییر اندازه بدون تغییر در کیفیت
• سازگار پذیری با فتوشاپ
• سهولت در طراحی اشکال
• چاپ با کیفیت بالا
• طراحی حرفه ای وکتور با ابزار Essential Vector Tool
• ایجاد آیکون ها
• دارای پالت کنترل رنگ پیشرفته
• ساخت تصاویر تخت و فلت
• طراحی های کارتونی برای انیمیشن سازی
• ارائه گرافیک وکتور و ساخت سمبل های گرافیکی جهت استفاده در نرم افزار فلش
• حذف سریع و راحت نقاط مورد نظر با ابزار پاکن
• گروه بندی عناصر طراحی به منظور ویرایش سریع آنها
• تایپوگرافی سریع تر
• پشتیبانی از زبان فارسی
• قابلیت گرفتن خروجی pdf
• کم حجم بودن فایل های طراحی

ابزارهای ایلوستریتور

نوار کناری که در سمت چپ صفحه کار با نرم افزار قرار دارد، با ابزارهای مختلف برای انتخاب، ایجاد و ویرایش اشیا یا آثار هنری در Illustrator ظاهر می شود. این ابزارها را می توان به صورت زیر انتخاب کرد: طراحی، تایپ، نقاشی، تغییر شکل، برش، نمادگذاری، حرکت و بزرگنمایی و نمودار. بعضی از ابزارها یک مثلث کوچک در پایین سمت راست آیکون در جعبه ابزار قرار دارد که با نگه داشتن دکمه ماوس روی مثلث، برخی از ابزارهای مخفی را نمایش می دهد.

چند نمونه از ابزارهای اساسی در Illustrator به عنوان مثال ابزارهای انتخاب، ابزار قلم مو، ابزار pen، ابزار مداد هستند. از ابزارهای انتخاب برای تنظیم و سازماندهی آثار هنری، موقعیت یابی و چیدن دقیق اشیا استفاده می شود. علاوه بر این، ابزارهای انتخاب می توانند اشیا را گروه بندی، قفل یا پنهان کرده و اندازه گیری کنند. می توان از ابزارهای قلم مو برای اصلاح شکل ظاهری آثار هنری استفاده کرد. براش ها انواع مختلفی دارد: خوشنویسی، پراکندگی، هنری، الگو و غیره. ابزار pen خطوط مستقیم و منحنی را برای آثار هنری ایجاد می کند و می تواند نقاط لنگر را به مسیرها اضافه کند و از مسیرها پاک کند. ابزار مداد به کاربر امکان می دهد خطوط آزاد را ترسیم و ویرایش کند.

کاربرد ایلوستریتور

با Adobe Illustrator شما می توانید طرح های متنوعی ایجاد کنید و خلاقیت خود را به هر روشی که می خواهید به تصویر بکشید و در نهایت یک خروجی و یک فایل با کیفیت از طرح خود داشته باشد. برای ساختن فرم های هنری با استفاده از تصاویر برداری است که طراحی آرم را در اولویت قرار داده اند. بنابراین با کمک ابزار قلم می توانیم شکل های اصلی را برای آرم های خود ایجاد کنیم. همچنین می توانیم از پالت رنگ در نرم افزار ایلوستریتور برای انتخاب رنگ های بسیار خوب استفاده کنیم که می تواند بر روی آرم ها و سایر طرح ها اعمال شود. شخصیت های کارتونی را می توان با کمک ابزار قلم (pen) ایجاد کرد و با استفاده از ابزار شکل و پالت رنگی، می توان به آن ها جزئیات بیشتری اضافه کرد. 

با استفاده از Adobe Illustrator، می توانید اطلاعاتی را به صورت گرافیکی تهیه کنید که آمار و ارقام را نشان می دهد و آن ها را در روزنامه ها، مجلات، پوسترها و وب سایت ها منتشر کنید. همچنین می توانید انواع نمودارها، میله ها و غیره را ایجاد کنید. با استفاده از توابع سه بعدی موجود در Adobe Illustrator، می توان تعداد نامحدودی از اشکال و عناصر جالب را ایجاد کرد که ابعاد کاملاً جدیدی را به آن اضافه می کند. همچنین می توانید با سایه زنی این عناصر عمق بیشتری به آن ها بدهید.

به طور کلی، ما فایل ها را از Adobe Illustrator با یکی از دو هدف چاپ یا وب طراحی می کنیم. بین فایلی که برای استفاده در چاپ بهینه شده است از یک فایل مورد استفاده برای وب تفاوت معنی داری وجود دارد و در نهایت می تواند تأثیر بسیار زیادی در کیفیت نهایی کار داشته باشد. یک فرمت فایل ایده آل برای چاپ سندی که در Illustrator ایجاد شده است PDF است، زیرا به مرور زمان و استفاده، از کیفیت آن کم نمی شود.

• نقاشی دیجیتال

نقاشی و تصویرسازی معمولا به دو روش دستی و یا دیجیتال با استفاده ازقلم نوری ایجاد می شود. نرم افزار ایلوستریتور به دلیل تنوع ابزارهای قدرتمند در این زمینه یکی از نرم افزارهای تخصصی برای تصویرسازان است که در زمینه دیجیتال پینت یا نقاشی دیجیتال فعالیت می کنند. معمولا بیشتر تصویرسازان برای طراحی کاراکترهای خود از این نرم افزار استفاده می کنند.

• موشن گرافیک

برای ساخت موشن گرافیک یکی از نرم افزارهای پرکاربرد افترافکت است. برای ایجاد طرح های موشن ما نیاز به یک طرح اولیه داریم که معمولا این طرح ها با ایلوستریتور ایجاد می شوند، البته گاهی اوقات می توان از نرم افزار فتوشاپ هم استفاده کرد. در ادامه طرح مورد نظر در افترافکت به صورت متحرک آماده می شود. همانطور که گفته بودیم نرم افزارهای شرکت ادوبی سازگاری بالایی با یکدیگر دارند و به راحتی می توان در بین نرم افزارها سوییچ کرد. به این صورت که وقتی شما طرح آماده شده در ایلوستریتور را در افترافکت استفاده کنید و قسمتی از طرح شما نیاز به ادیت کردن داشته باشد همان لحظه می توانید طرح مورد نظر خود را در ایلوستریتور ویرایش کرده و با زدن دکمه save تغییرات مورد نظر در نرم افزار افترافکت اعمال می شود و ادامه کار متحرک سازی را می توانید در افترافکت انجام دهید.

• طراحی لوگو

ایلوستریتور برای طراحی لوگو، آیکون و پیکتوگرام بسیار پرکاربرد است. ایلوستریتور به دلیل ابزارهای متنوعی که دارد می توان انواع فرم های ساده و پیچیده را طراحی کرد و باعث بالا رفتن سرعت در کار طراحی می شود و خروجی نهایی کار یک طرح حرفه ای و با کیفیت است که برای کاربردهای مختلف می توان از این طرح استفاده کرد. از آنجایی که برای تبلیغ یک برند یا محصول از لوگوی آن در کارهای مختلف استفاده می شود باید قابلیت تغییر سایز را نیز داشته باشد که در طرح هایی که در اندازه بزرگ کار می شود دچار افت کیفیت نشود به همین دلیل ایلوستریتور کار را برای طراحان نیز ساده کرده است. به دلیل خروجی با فرمت های مختلفی که نرم افزار دارد مانند فرمت EPS دیگر جای نگرانی برای مشکل تغییر سایز نخواهیم داشت.

• طراحی بسته بندی

برای طراحی ظاهر بسته بندی محصولات می توانیم از ایلوستریتور استفاده کنیم و نیز اکثر کارهای موجود در زمینه بسته بندی با استفاده از نرم افزار ایلوستریتور ایجاد شده اند. 

هنگاهی که یک طرح برای یک محصول طراحی می شود و به مرحله چاپ می رسد باید طرح قالب و تیغ طرح مورد نظر را نیز به چاپخانه ارائه دهیم. گاهی اوقات برای کاهش هزینه ها از قالب های برش آماده چاپخانه ها استفاده می شود که در این صورت باید مطابق همان قالب طراحی بسته بندی آماده شود. در غیر این صورت باید طرح قالب و تیغ آن به صورت برداری (vector) آماده شود. که در این زمان نرم افزار ایلوستریتور به کمک طراحان می آید.

کاربردهای دیگر ایلوستریتور

• طراحی فونت
• طراحی اینفوگرافیک
• بازی سازی و انیمیشن سازی
• طراحیلباس و محصولات چاپی
• طراحی جلد کتاب
• بنر های تبلیغاتی

تفاوت بین نرم افزار ایلوستریتور و فتوشاپ

فتوشاپ یا کارگاه عکس نوعی پردازشگر گرافیکی می باشد که توسط شرکت ادوبی (Adobe) تولید شده است. فتوشاپ یک نرم افزار ادیت عکس است که به راحتی می توان در لایه های مختلف تغییرات مورد نظر را بروی عکس اعمال کرد. مانند تغییر دادن نور عکس، کم و زیاد کردن کنتراست، حذف یا اضافه کردن قسمتی از عکس و غیره. همچنین به راحتی می توان چند عکس را با یکدیگر ترکیب و نیز یک عکس را از صفر تا صد در این نرم افزار ایجاد کرد.

امکانات موجود در ایلوستریتور بسیار پیچیده تر از فتوشاپ است. در ایلوستریتور از محاسبات ریاضی استفاده می شود ولی در فتوشاپ چنین جزئیاتی اعمال نشده است و به همین دلیل استفاده از فتوشاپ به مراتب راحت تر از ایلوستریتور می باشد. فتوشاپ نیز بیشتر برای ویرایش تصاویر و ایلوستریتور بیشتر برای طراحی لوگو و هنر دیجیتال کاربرد دارد.

به طور کلی برای تولید و ذخیره سازی فایل های تصویری کامپیوتری از دو روش پیکسلی و برداری استفاده می شود. فتوشاپ نیز یک نرم افزار پیکسلی است و محاسبات آن بر اساس پیکسل (یا نقاط رنگی) است. ولی همانطور که گفته شد ایلوستریتور یک نرم افزار برداری است که عملکرد آن بر پایه محاسبات ریاضی است.

تفاوت دیگر این دو نرم افزار در نحوه ارائه تصاویر است، در فتوشاپ نیز می توان تصاویری ایجاد کرد که به واقعیت نزدیکتر بوده ولی در ایلوستریتور به دلیل برداری بودن و تمایل بیشتر به تخت و فلت بودن، تصاویر بیشتر به سمت کارتونی بودن پیش می روند.